Ջ, Ռոդարի
Մի անգամ Տոնինո անունով մի տղա գնաց դպրոց առանց դասերը սովորելու։ Նա շատ էր վախենում, որ ուսուցիչն իրեն դաս կհարցնի․ <Է՜հ,- մտածեց նա,-եթե միայն կարողանայի անտեսանելի դառնալ․․․>։
Ուսուցիչը ներկա-բացակա էր անում և երբ հասավ Տոնինոյի անվանը, տղան ասաց․
-Ներկա՛։
Բայց ոչ ոք նրան չլսեց և ուսուցիչն ասաց․
-Ափսոս՜ս, որ Տոնինոն չի եկել․ այսօր ուզում էի նրան դաս հարցնել։ Եթե հիվանդացել է, հուսանք՝ լուրջ բան չկա։
Այսպես Տոնինոն հասկացավ, որ ինքը դարձել է , ինչպես ուզում էր։ Ուրախությունից նա ցատկեց տեղից, թռավ և ընկավ թղթերով լի աղբամանի մեջ։ Դուրս եկավ աղբամանից և սկսեց վազվզել դասարանով մեկ՝ դասընկերների մազերը քաշելով և թանաքամանները շուռ տալով։ Բոլորն սկսեցին աղմկել և կռվել իրար հետ։ Աշակերտներն իրար էին մեղադրում և մտքներով անգամ չէր անցնում, որ այդ ամենի մեղավորը անտեսանելի Տոնինոն է։
Երբ Տոնինոն հոգնեց խաղից, դուրս եկավ դպրոցից, բարձրացավ տրոլեյբուս, սակայն, բնականաբար, չվճարեց տոմսի համար, որովհետև վարորդը նրան չէր կարող տեսնել։ Տոնինոն ազատ տեղ գտավ և հարմար տեղավորվեց։ Հաջորդ կանգառում տրոլեյբուս բարձրացավ մի կին՝ մթերքով լի ծանր պայուսակով, և նստեց այն նստարանին, որն ազատ էր երևում։ Բայց նա նստեց Տոնինոյի ծնկներին, որի շունչը կնոջ ծանրությունից կարծես կտրվեց։
-Սա ի՞նչ է,-բղավեց տիկինը,-արդեն հանգիստ նստե՞լ էլ չենք կարող։ Ապա նայե՜ք, դնում եմ պայուսակը նստարանին, իսկ այն կախված է մնում օդում։
Պայուսակն իրականում Տոնինոյի ծնկներին էր։ Մի մեծ քննարկում սկսվեց, և բոլորը քաղաքի տրանսպորտային ընկերությունից;
Տոնինոն իջավ կենտրոնում, մտավ հրուշակեղենի խանութ և երկու ձեռքով վաճառասեղանից սկսեց վերցնել և ուտել չամիչով բուլկիներ, շոկոլադով էկլերներ և այլ քացրավենիք։ Վաճառողուհին, տեսնելով որ քաղցրավենիքի արկղերը դատարկվում են, ենթադրեց, որ մեղավորն այն պատկառելի պարոնն է, որն իր տարեց մորաքրոջ համար կոնֆետներ է գնում։ Պարոնը վրդովվեց․
-Ես՝ գո՞ղ։ Գիտե՞ք՝ ում հետ եք խոսում; Գիտե՞ք՝ ով է իմ հայրը; Գիտե՞ք՝ ով է իմ պապը։
-Չե՛մ էլ ուզում իմանալ,- պատասխանել վաճառողուհին։
-Ինչպե՞ս եք Ձեզ թույլ տալիս վիրավորել իմ պապին։
Անասելի իրարանցում սկսվեց։ Նույնիսկ ոսստիկանությունը խառնվեց։ Անտեսանելի Տոնինոն լեյտենանտի ոտքերի արանքով ծլկեց և ուղղվեց դեպի դպրոց, որ տեսնի՝ ինչպես են իր դասընկերները շենքից դուրս գալիս։ Իհարկե, նա տեսավ, թե ինչպես են երեխաները ձնագնդու պես սահում աստիճաններով և աղմկոտ խմբերով դպրոցից դուրս վազում, բայց նրան ոչ ոք չնկատեց։ Տոնիննոն զուր էր ջանում նրանց ուշադրույթունը գրավել՝ մեկ սրա, մեկ նրա կողմը վազելով, քաշելով իր ընկեր Ռոբերտոյի մազերը, սառնաշաքար առաջարկելով իր մյուս ընկերոջը՝ Գուիսկարդոյին։ Նրան ո՛չ տեսնում էին, ո՛չ էլ ուշադրություն դարձնում։ Նրանց հայացքներն անցնում էին Տոնինոյի միջով․ ասես նա ապակուց լիներ։
Հոգնած և մի քիչ վհատված՝ Տոնինոն վերադարձավ տուն։ Մայրիկը նրան սպասում էր պատշգամբում։
-Ես այստեղ եմ, մայրի՜կ,- բացականչեց Տոնինոն։
Բայց մայրը նրանն ո՛չ տեսավ, ո՛չ լսեց և անհանգստացած շարունակեց հայացքով որդուն փնտրել փողոցում։
-Ահա և ես, հայրի՜կ,- բացականչեց Տոնինոն՝ մտնելով սենյակ և նստելով սեղանի մոտ՝ իր սովորական տեղը։ Բայց հայրը շարունակեց փնթփնթալ․
-Տեսնես ինչո՞ւ է Տոնինոն այսքան ուշանում։ Հո վատ բան չի՞ պատահել։
-Բայց ես այստեղ եմ, այստեղ եմ, մայրի՜կ, հայրի՜կ,- գոռաց Տոնինոն։
Բայց նրանք չլսեցին տղայի ձայնը։
Հիմա արդեն Տոնինոն սկսեց արտասվել, բայց ի՜նչ օգուտ դրանից, երբ այդ արցունքները ոչ ոք չէր տեսնում։
-Այլևս չեմ ուզում անտեսանելի լինել,- աղիողորմ լաց եղավ Տոնինոն, ուզում եմ, որ հայրիկն ինձ տեսնի, որ ուսուցիչն ինձ դաս հարցնի։ Ուզում եմ խաղալ իմ ընկերների հետ։ Վատ բան է անտեսանելի լինելը, վատ բան է միայնակ լինելը։
Նա իջավ աստիճաններով և դուրս եկավ բակ։
-Ինչո՞ւ ես լալիս,- հարցրեց մի ծերունի, որը նստարանին նստած, արևի տակ տաքանում էր։
-Դուք ի՞նչ է, ինձ տեսնո՞ւմ եք,-զարմացած հարցրեց Տոնինոն։
-Իհարկե, տեսնում եմ։ Ես ամեն օր տեսնում եմ, թե ինչպես ես դու դպրոց գնում և տուն վերադառնում։
-Բայց ես Ձեզ երբեք չեմ տեսել։
-Է՝հ, գիտեմ։ Ինձ ոչ ոք չի նկատում։ Ես մի ծեր թոշակառու եմ՝ բոլորովին մենակ, ինչո՞ւ պետք է երեխաները տեսնեն ինձ։ Ես ձեզ համար երևի անտեսանելի մարդ եմ։
-Տոնի՜նո,-արդ պահին ձայնեց մայրիկը պատշգամբից։
-Մայրի՜կ, դու ինձ տեսնո՞ւմ ես։
-Ա՜խ, ավելի լավ է՝ չտեսնեի քեզ։ Արի՜, արի՛ վերև և լսի՛ր հայրիկին։
-Հիմա գալիս եմ, մայրի՜կ, -բացականչեց Տոնինոն։
-Ուրեմն քոթակից էլ չե՞ս վախենում,- ծիծաղեց ծերունին։
Տոնինոն փաթաթվեց ծերունու վզին և համբուրեց նրան։
-Դուք փրկեցիք ինձ, -ասաց նա։-Դե՜, մի՛ չափազանցրու, -պատասխանեց ծերուկը։
Առաջադրանքներ
Բնութագրի՛ր Տոնինոյին։
Տոնինոն վախենում էր երբ նրան դաս էին հարցնում, նա չարաճճի էր, անտեսանելի և ուրախ։
Ի՞նչ էր երազում Տոնինոն։
Տոնինոն երազում էր անտեսանելի դառնալ։
Ե՞րբ տղան հասկացավ, որ անտեսանելի է դաարձել։
Երբ ուսուցչուհին ներկա բացակա էր անում։
Ի՞նչ արեց տղան, երբ հասկացավ, որ իր երազանքն իրականացել է։
Ուրախությունից նա ցատկեց տեղից, թռավ և ընկավ թղթերով լի աղբամանի մեջ։ Դուրս եկավ աղբամանից և սկսեց վազվզել դասարանով մեկ՝ դասընկերների մազերը քաշելով և թանաքամանները շուռ տալով։
Տղայի երազանքները ե՞րբ էին իրական դառնում։
Երբ մտածում էր անտեսանելի լինելու մասին։
Ի՞նչ կանեիր դու, եթե հանկարծ անտեսանելի դառնայիր։
Կգնաի խանութ, խաղալիքներ կվերցնեի, կտանեի փոքրիկ երեխաներին կնվիրեի և մի փոքրիկ նվեր ընտանիքիս համար կվերցնեի։ Ինձ համար էլ կվերցնեի հագուստներ։
Տեքստում ընդգծված նախադասութունը մեկնաբանի՛ր։
Ո՞վ փրկեց տղային։
Ծերունին։
Տեքստից առաձնացրո՛ւ ծերունու խոսքերը։ Մի քանի նախադասությամբ մեկնաբանի՛ր։
-Է՝հ, գիտեմ։ Ինձ ոչ ոք չի նկատում։ Ես մի ծեր թոշակառու եմ՝ բոլորովին մենակ, ինչո՞ւ պետք է երեխաները տեսնեն ինձ։ Ես ձեզ համար երևի անտեսանելի մարդ եմ։
Տեքստից առանձնացրո՛ւ քեզ ամենից դուր եկած հատվածը։ Պատճառաբանի՛ր ընտրությունդ։
Տոնինոն փաթաթվեց ծերունու վզին և համբուրեց նրան։
-Դուք փրկեցիք ինձ, -ասաց նա։
Խորհո՛ւրդ տուր Տոնինոյին։
Ես խորհուրդ եմ տալիս Տոնինոյին , որ չարաճճիություն չանի և լսի ծնողներին։
Ինչի՞ մասին ես երազում։ Պատմի՛ր։
Ես երազում եմ լինել այնպիսի մի տեղ, որտեղ կան շատ գեղեցիկ ծաղիկներ, ծառեր, և շքեղ ջրվեժ։
Բառարանային աշխատանք
Օրինակի համաձայն՝ տեքստում ընդգծի՛ր գրությամբ և արտասնաությամբ տարբերվող բառերը։
Անգամ
դարձել է
Դուրս գրի՛ր այն բառերը, որոնց հոմանիշները կարող ես գրել առանց բառարանի օգնության։
Բղավեց – գոռաց
ծլկեց – փախչեց
բացականչել – ձայն տալ
Գրի՛ր տրված բառերի հականիշները։
սովորական-անսովոր
ծեր-երիտասարդ
իջնել-բարձրանալ
հուսալ-հուսահատվել
մեղադրել-արդարացնել
աղմկոտ-լուռ
ուշանալ-արագանալ
Տեքստից դուրս գրի՛ր երեքական գոյական, ածական և բայ։
Ածական – անտեսանելի, չլսեց, վախկոտ
Գոյական – տղա, մայրիկ, ծերուկ
Բայ – քաշել, վազվզել, առաջարկել
Տրված բայերը դարձրո՛ւ գոյականներ։
ուշանալ-ուշացում
աղմկոտ-աղմուկ
զայրանալ-զայրույթ
ուրախանալ-ուրախություն
հուսալ-հուսահատություն, հույս
կարծել-կարծիք
դիտել-դիտում
բարձրանալ-բարձունք